Mấy hôm nay tôi thấy một số bạn post bài thơ "Tôi yêu tiếng Việt miền Nam", nhưng không có bình luận hay giải thích gì cả, nên vài người lầm tưởng là ... phân chia vùng miền. Không phải. Để tôi có đôi dòng giải thích bài thơ này ...
Bài thơ này là của thi sĩ Bàng Bá Lân. Ông là người gốc Phủ Lạng Thương (Bắc Ninh). Năm 1954, ông di cư vào Nam và từng có thời gian sống ở Đồng Nai. Trước khi vào Nam ông đã là một nhà thơ có tiếng, từng có thơ đăng trên báo Đàn Bà, Công Dân, Nhân Loại, Tia Sáng. Ông nổi tiếng là một thi sĩ của miền quê (giống như Anh Thơ vậy). Ông có những vần thơ mà sau này đã đi vào âm nhạc. Ví dụ như câu:
Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi.
mà sau này Hoàng Thi Thơ đưa vào ca khúc "Múc Ánh Trăng Vàng". Thế nhưng điều đáng ngạc nhiên là Vũ Ngọc Phan không đưa ông vào tuyển tập thơ văn thời tiền chiến.
Quay lại bài thơ "Tôi yêu tiếng Việt miền Nam", theo tác giả cho biết thì ông sáng tác lúc mới vào Đồng Nai, vì thấy giọng nói ngọt ngào của phụ nữ Nam kì. Vì bị quyến rũ bởi giọng nói, nên Bàng Bà Lân sáng tác loạt bài "Tôi Yêu", và câu mở đâu đều là "Tôi yêu tiếng Việt miền Nam." Nguyên văn như sau:
Tôi yêu tiếng Việt miền Nam,
Yêu con sông rộng, yêu hàng dừa cao.
Yêu xe thổ mộ xôn xao
Trên đường khúc khuỷu đi vào miền quê.
Tôi yêu đồng cỏ nắng se,
Nhà rơm trống trải, chiếc ghe dập dềnh.
Tôi yêu nắng loá châu thành,
Trận mưa ngắn ngủi, gió lành hiu hiu.
Nơi đây tôi mến thương nhiều,
Miền Nam nước Việt mỹ miều làm sao!
Xa xôi hằng vẫn ước ao
Vào thăm vựa lúa xem sao, hỡi mình!
Chừ đây tình đã gặp tình,
Tưởng như trong đại gia đình đâu xa.
Người xem tôi tựa người nhà,
Người kêu thân mật tôi là: Thầy Hai!
Ðồng bào Nam Việt ta ơi!
Tôi yêu cặp mắt làn môi thiệt thà.
Nước non vẫn nước non nhà,
Bắc Nam xa mấy vẫn là anh em!
Nhưng câu chuyện chưa chấm dứt ở đó. Sau khi đăng báo, ông có vẻ đổi ý, vì chắc nghĩ rằng câu thơ còn non hay sao đó, nên ông viết lại và đổi tựa đề bài "Tiếng Việt Miền Nam" và đăng trên tạp chí Tân Phong. Bài thơ được xem là đã nói lên tâm tình của người Bắc về tánh bao dung của người miền Nam. Bài đó như sau:
Tiếng Việt miền Nam
Ôi! Tiếng Việt miền Nam
Nghe sao mà âu yếm
Giọng ngân dài lưu luyến
Cho lòng ta thương vương.
Ôi! Thương ai em thương thiệt là thương!
Em, cô gái Đồng Nai lòng cởi mở
Từ quen em, nắng vàng thêm rực rỡ
Dừa thêm xanh và vú sữa thêm ngon.
Lời em thơm như măng cụt no tròn
Giọng em ngọt như xoài vừa chín tới.
Những chữ ngân dài như gió thổi
Còn chữ C, G nghe đọc lỗi mà yêu.
Giọng TR trong trẻo đúng bao nhiêu!
Và anh nữa, ôi tiếng anh nũng nịu:
-Mong "ăn" mãi! Nhớ "ăn" hoài! "Ăn" có hiểu?
Em thương "ăn" quá xá là thương!
Lời em ngon như có mật có đường
Ta sung sướng gần em nghe giọng nói.
-Hãy nói nữa, nói nhiều đi em hỡi!
Qua không cần hiểu ý chỉ cần nghe
Giọng nói du dương, say đắm, đê mê,
Như nhạc sóng của Đồng Nai, sông Cửu.
Nhưng em bỗng ngừng im. Em nũng nịu:
-Nói đi "ăn," nghe giọng Bắc em thương!
Cầm tay em, say ngắm cặp môi hường
Lòng tràn ngập niềm mến thương đằm thắm.
Ôi! Nam Bắc đã xa nhau vạn dặm
Vẫn cùng chung tiếng mẹ, vẫn quê cha
Gặp nhau đây trong ánh nắng chan hòa
Hai giọng nói cùng đồng ca hợp tấu.
Hai huyết quản vẫn cùng chung dòng máu
Hai tâm hồn hòa hợp cảm thông nhau
Tiếng Việt miền Nam, giọng nói nhiệm màu
Có phép lạ khiến tình ta lưu luyến.
Em! Cô gái miền Nam ta thương mến
Muốn gần em, gần mãi để nghe em!